Evrim KÜÇÜK
Ekonomik sakinlik kaygıları artıyor ve bunun emtia piyasalarına tesiri merak ediliyor. Daha evvelki sakinlik devirlerine bakıldığında altının, tıpkı vakitte endüstriyel metaller olan platin, paladyum, rodyum, rutenyum ve gümüşten daha âlâ performans gösterdiği görülüyor.
Bir sakinlik altın için kesinlikle makûs bir haber manasına gelmiyor. Tipik olarak, altın da dahil olmak üzere durgunluklar sırasında pahalı metal fiyatları düşüyor. 1980 sakinliğinde, altın fiyatı yüzde 6 geri çekilmişti lakin bunun nedeni kısmen 1980’in başında rekor bir fiyata ulaşmış olması ve Fed’in nihayetinde faiz oranlarını enflasyonun üzerine çıkarmasıydı. Bununla birlikte, öteki durgunluklarda altın fiyatının öteki metallere nazaran daha az düştüğü ve daha çabuk toparlandığı görülüyor. Altın fiyatı, sakinliğin sonunda başlangıçtan biraz daha yüksek olma eğiliminde. Öbür bedelli metaller ise çoklukla daha düşük performans gösteriyor.
Örneğin 2007-2009 sakinliğinde, kıymetli metal fiyatları sakinliğin başlamasından sonra doruğa ulaştı ve sakinlik sona ermeden evvel en düşük düzeylere indi. Düşen otomotiv talebine maruz kalan rodyum ve paladyum, tıpkı bir öbür endüstriyel bedelli metal rutenyum üzere berbat sonuç verdi. Altın ise müspet seyir izledi. Altın, borsadan daha düzgün reaksiyon veriyor Başka sakinlik devirlerinde bakıldığında altının S&P borsa endeksinden daha uygun davrandığı dikkat çekiyor. 1973’te başlayan ve 16 ay süren sakinlik periyodunda sarı metal nominal olarak yüzde 87 prim yaparken, S&P yüzde 13.1 düşmüştü. 2001’de 8 ay süren sakinlik periyodunda altın yüzde 5 yükselirken, borsa endeksi yüzde 1.8 geri çekildi. 2007’de başlayan 1.5 yıllık sakinlik periyodunda ise S&P yüzde 37.4 düşerken, altın yüzde 16.3 yükselmişti.
Rodyum, paladyum ve platin riskle karşılaşabilir
Durgunluğun birinci birkaç ayında metal fiyatlarının yükseliyor olması, aslında resesyonun fark edilmemesinden kaynaklanıyor. Ekonomik durgunluklar ekseriyetle, başladıktan aylar sonra teşhis edilir.
ABD, 2022’nin birinci yarısında teknik bir sakinlik olarak kabul edilen GSYİH’nin arka arda iki çeyrek daralmasını yaşadı. Sakinlik devam ederse fiyatlarda aşağı taraflı risklerden bahsedilebilir. Rutenyum, iridyum, paladyum ve rodyum, evvel en büyük üreticilerden Güney Afrika’da, sonra Rusya’da arz kesintileri nedeniyle son 18 ayda rekor fiyatlarda yahut yakınında seyrediyor. Fiyatlar doruklarından bir ölçü düşmüş olsa da, tarihî düzeylere kıyasla hala değerli ölçüde yüksek. Bu nedenle ekonomik sakinlik sinyalleri artarsa, fiyatlarda daha fazla düşüş görülebilir. Gümüş de endüstriyel bir metal olduğu için kısmen risklere açıkken, platin fiyatlarının öbür metallerle birlikte istikametini aşağı çevirmesi beklenebilir.
Sarı metal yine Fed rüzgarına kapıldı
Fed’in şahin tavrının devam edeceği beklentisinin oluşmasıyla ons altın 1.763 dolar dayanak düzeyine yanlışsız geri çekildi. Buranın üzerinde kalmaya devam etmesi halinde reaksiyon alımlarıyla direnç düzeyleri olarak 1.785 ve 1.805 dolar düzeyleri izlenecek. 1.763 dolar düzeyi altındaki fiyat oluşumlarında ise 1745 ve sonrasında 1.735 dolar dayanak düzeyleri izleniyor olacak.
Credit Suisse, yıllık beklentisini 1.725 dolara indirdi
Değerli metalin görünümü konusunda analistlerin beklentileri farklılık gösteriyor. Credit Suisse’deki emtia analistleri evvelki gün yayınlanan bir notta, artan faiz oranları ve gerçek getiriler nedeniyle bu yıl için altın fiyat varsayımlarını düşürdüklerini söyledi. İsviçre bankası, bu yıl için ortalama fiyat beklentisini evvelki ons başına 1.850 dolar iddiasından 1.725 dolara revize etti. Analistler altının 2.000 dolara getiren jeopolitik ticaretin kısa sürdüğünü ve altının merkez bankalarının faiz artışlarına takıldığını belirtiyorlar. Banka, 2023 ortalama fiyat varsayımını ons başına 1.650 dolar olarak değiştirmeden bırakıyor. 2024 için analistler, altın fiyatlarının, birinci iddia olan 1.650 dolardan 1.600 dolara çekti. Credit Suisse’in güncellenen varsayımlarının başyazarı Fahad Tarık, altının mevcut rayiç bedelinin ons başına 1.590$ civarında olması gerektiğini de kelamlarına ekledi.
Evolution Mining: 2.000 doların üzeri mümkün
Bazı analistler ise, altına yönelik inançlı liman talebini tetikleyecek uzun müddetli bir sakinlik olması yahut artan hükümet borç düzeylerinin Fed’i agresif faiz artışlarından vazgeçmeye zorlaması durumunda yükseliş potansiyeli görüyor. Avustralya merkezli Evolution Mining’in CEO’su Jake Klein, enflasyonun yüksek kalmaya devam etmesi halinde altın fiyatın gelecek yıl 2000 dolar/ons düzeyinin üzerine çıkabileceğini savunuyor. Spot altın fiyatı Ağustos 2020’de 2075,47 dolar/ ons ile rekor kırmıştı.
