Aysel YÜCEL OTONOMİ
Son yıllarda üst üste daralma yaşayan araç kiralama kesiminde artan müşteri talebi Konyaaltı Travesti doğrultusunda filoya yatırım iştahı arttı Tedarik krizindeki gevşeme ve perakende satışlarındaki daralmanın tesiriyle araç bulunurluk sıkıntısını kısmen aşan kiralamacılar bu kere de finansmana takıldı Krediye erişimde büyük zorluk yaşayan şirketler Lara Travesti binek araç alımını yatırım kredileri kapsamı dışında tutan Merkez Bankası nın kiralama şirketlerine bu mevzuda istisna tanımasını istiyor
TOKKDER ve İTO harekete geçti
Merkez Bankası geçtiğimiz haftalarda bankalara gönderdiği talimat Manavgat Travesti yazısında işletmelerin faturaya bağlı yatırım harcamalarının karşılanması emeliyle Yatırım Teşvik Evrakı kapsamında en az iki yıl kullandırılan yatırım kredilerinin içeriğini belirledi İlgili yazıda Arsa bina vb gayrimenkul edinimi finansal yatırımlar Side Travesti ile binek araç alımı için kullandırılan krediler yatırım kredisi kabul edilemez Ağır ticari araç kredileri yatırım kredisi olarak değerlendirilir tabiri yer aldı Binek araçların yatırım kredisi kapsamına alınmaması asıl iştigal Belek Travesti alanı araç kiralama olan işletmelerde büyük hayal kırıklığı yarattı Bu işletmeler için binek arabaların bir yatırım aracı olması nedeniyle ilgili unsurda araç kiralama şirketlerine istisna tanınması isteniyor TOKKDER ve İTO mevzuyu ilgili bakanlıklara iletti
Bankalar da şaşkın
DÜNYA ya konuşan Tüm Oto Kiralama Kuruluşları Derneği TOKKDER yetkilileri bu mevzudaki taleplerini ilgili kamu yetkililerine ilettiklerini lakin şimdi olumlu bir sonuç alamadıklarını vurguladı Dal temsilcileri filo kiralama şirketleri için yatırım devri olduğunun altını çizerek bu mevzudaki dayanağın aciliyet kazandığına vurgu yaptı İTO Taşıt Kiralama Meslek Komitesi Lideri ve Meclis Üyesi İlhan Yılmaz Asıl iştigal alanı oto kiralama olan bölümün araç alımının yatırım statüsünden çıkarılmaması gerekiyor Bankalar da şaşkın dal de Bu gelişme filo kiralama bölümünün gelişimine dinamit koydu Aslında birçok bürokrat bu mevzuda bize hak veriyor lakin mevzu tahlile kavuşturulamıyor dedi
Neden ayrıcalık istiyorlar
Peki araç kiralama dalı bu kapsama neden alınmadı DÜNYA ya konuşan bir araç kiralama şirketi yöneticisi hususla ilgili şu açıklamayı yaptı Kanun koyucu faizleri indirip krediyi ucuzlatmak istiyor Natürel ki gerçek hayatta enflasyon inmeden tek başına bu maalesef mümkün değil Öteki bir motivasyon ögeleri da bazen zorla ucuzlatılan bu kredilerin yüklü ihracatçı dallara kullandırılarak kurun baskılamaya çalışılması Araç alımının yarıdan fazlası ithal olduğu için oradaki talebi de kısmaya çalışıyorlar İştigal konusu araba ya da kiralama olmayan firmalarda araç alımını bir yatırım aracı ve döviz konumunda hedge üzere değerlendirmeye başladığı için zarurî karşılıkları yükselterek bunun da önüne geçmeye çalışıyorlar İştigal konusu otomotiv mobilite üzere işletmelerin doğal olarak bu kapsamdan çıkarılması gerekiyor Kiralama ve mobilite firmaları da bu kapsama alındığı ve istisna yapılmadığı için şirketler araç kiralayamıyor ve kendi sermayelerini kullanarak araç almak zorunda kalıyorlar bu da nakitlerini azalttıkları için yatırım yapma iştahlarını daha da azaltıyor
48 ay kiralama sonu kaldırılsın
Araç kiralama kontratlarında işletmeler en fazla 48 ay müddetle araç kiralaması yapabiliyor Bilhassa tedarik krizinin yaşandığı pandemi devrinde mukavelelerde müşterilerin 48 kiralama tercihinde büyük artış olmuştu Lakin bölüm temsilcileri kontratlardaki bu 48 ay sınırlamasının kaldırılmasını talep ediyor Yetkililer 48 ay sınırlamasının kaldırılmasının filo şirketlerinin yeni araç alma muhtaçlığını değerli oranda azaltacağını belirtiyor Bu durumun ithalatın azaltılmasına da katkı sağlayacağı vurgulanıyor Başka yandan şirketlerin mevcut araçlarını kullanmaya devam ederek bu periyotta nakitlerini kendi işlerinde kullanabileceklerine vurgu yapılıyor
Otomotivcinin de umudu filoda
DÜNYA’ya konuşan otomotiv marka temsilcileri filo kiralama bölümündeki müşterilerinin araç talebinin arttığını lakin firmaların krediye erişimde büyük zorluk yaşadığının duyumunu aldıklarını belirtti Filo satışları daralan otomotiv pazarı için büyük kıymet taşıyor Tedarik krizinin yanı sıra artan araç fiyatları ve krediye erişim zorlukları nedeniyle araba ve hafif ticari araç pazarında daralma hızlandı Ağustos ayında araba ve hafif ticari araç satışları yüzde 17 3 araba pazarı yüzde 21 3 daraldı Böylelikle Türkiye araba ve hafif ticari araç toplam pazarı 2022 ocak ağustos devrinde bir evvelki yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 8 5 daralarak 458 bin 446 adet olarak gerçekleşti Toplam otomotiv satışlarının yüzde 40 ı son çeyrekte yapılıyor Filo şirketlerinin araç yenileme periyodu son çeyrek Hasebiyle perakende satışlarında büyük kayıp yaşayan otomotivcilerin de umudu filo müşterilerine yapılacak satışlarda
Kısa periyot kiralama talebi 9 ayda 28 arttı
Pandeminin tesirinin azalmasıyla Türkiye yi ziyaret eden turist sayısının bu yılın birinci 8 ayında geçen yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 128 artması bilhassa kısa devir araç kiralama talebini de artırdı Bölüm kış döneminden da umutlu Bu firmalardan biri olan Garenta ikinciyeni com Genel Müdürü Şafak Savcı 2021 in araç kiralama kesimi için olağanlaşmanın başladığı bir yıl olduğunu tabir ederek talepteki artışa yönelik şu açıklamayı yaptı Garenta daki bilgilerimize baktığımızda yılın birinci dokuz aylık periyodunda kısa periyot kiralamaya olan talep bir evvelki yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 28 arttı Haziran temmuz ve ağustos aylarında gerçekleşen talep ise geçen yılın birebir aylarına nazaran neredeyse yüzde 10 artış gösterdi Kiralama gün sayısında da üst taraflı bir ivme var Bu yılın birinci dokuz aylık devrinde gerçekleşen kiralama gün sayısı geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran neredeyse yüzde 50 arttı Güç geçen iki yılın akabinde talebin artması memnuniyet verici Yılın son çeyreğinde sonbahar ve kış turizmiyle birlikte pandemi öncesi devri yakalayacağımızı düşünüyorum